مهمترین متن حماسی ما بعد از «شاهنامه»
تاریخ انتشار: ۵ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۵۵۸۵۱۸
یوسفعلی میرشکاک «گرشاسبنامه» را پس از «شاهنامه» مهمترین متن حماسی ما عنوان کرد.
به گزارش ایسنا به نقل از دفتر پاسداشت زبان فارسی حوزه هنری، این شاعر و پژوهشگر در چهارمین جلسه از فصل اول سلسله درسگفتارهای زیباییشناسی زبان فارسی، به گرشاسبنامه اسدی طوسی پرداخت و گفت: اسدی طوسی خواسته در سبک هندی حماسهسرایی کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
میرشکاک در این برنامه که به همت دفتر پاسداشت زبان فارسی حوزه هنری و با ارائه او در سالن سلمان هراتی برگزار میشود، در اینباره ادامه داد: «گرشاسبنامه» پس از «شاهنامه» مهمترین متن حماسی ماست و در جای خود اهمیت بسزایی دارد. همچنین «بهمننامه» ایرانشاه ابن ابی الخیر و حماسههای دیگر.
او در ادامه با اشاره به خریده شدن نسخ اصلی متون تاریخی ما توسط غربیها و انتقاد از اهمال در این خصوص اظهار کرد: خریداری شدن نسخههای خطی توسط غربیها نتیجه اهمال ما درحق مواریث گذشته است. هرچند اگر غربیها نبودند ما همین «فرامرزنامه» و «بانوگشسبنامه» ناقص را هم نداشتیم. به هرحال هنوز اساطیر ما به صورت دائرهالمعارف درنیامده و بخش اعظم حماسههای منظوم ما منتشر نشده است.
میرشکاک یادآور شد: فراموش نکنیم که در ساحت اسطورهشناسی برجستگی شعر و شاعر در درجه چندم اهمیت است و آنچه مهم است شخصیت (قهرمان، پهلوان، شهریار) و ماجراهایی است که برایش پیش میآید. نیاکان ما چون به ظاهر شاهنامه توجه داشتند و هیچکدام از شاعران دیگر را همسنگ حکیم طوس ندیدند، از حفظ و حراست منظومههایی چون «زالنامه»، «فرامرزنامه»، «بیژننامه»، «بانو گشسبنامه» و... غفلت کردند.
میرشکاک بر اهمیت و لزوم شناختن اساطیر تأکید و خاطرنشان کرد: اگر اساطیرمان را به درستی بشناسیم و به تمامی گردآوری کنیم، میتوانیم به آسانی وارد ساحت اسطورهشناسی تطبیقی شده و به شناخت اساطیر مصر و یونان و روم و حتی اساطیر اسکاندیناوی برسیم. سرزمینهایی که اسطوره داشتهاند دین و پیامبر و تاریخ مدون داشتهاند.
این شاعر در ادامه این جلسه از نبود توجه به ساخت شعر انتقاد کرد و گفت: ما عادت کردهایم که شعر را بخوانیم و از آن لذت ببریم و دیگر به ساخت شعر و آنچه پشت الفاظ است توجه نکنیم. ما بر سطح کلام حکما و شعرایمان میلغزیم و توقف نمیکنیم که چه میگویند و چگونه میگویند. سعدی را به کلی فراموش کردهایم و حافظ هم به مرور دارد به حاشیه میرود.
میرشکاک درادامه با اشاره به شعری از حنظله بادغیسی، که در ادامه میآید، به قافیه درونی در این شعر اشاره و خاطرنشان کرد: موسیقی درونی شعر حنظله بادغیسی در همان مصرع نخست پیچ میخورد و کلمات سپند و فکند بار موسیقایی و زیباییشناسانه بدیعی دارند:
یارم سپند اگرچه بر آتش همی فکند
از بهر چشم، تا نرسد مرورا گزند
او را سپند و مجمر ناید همی به کار
با روی همچو آتش و با خال چون سپند
این شاعر و پژوهشگر ضمن ابراز ناامیدی از تدریس شعر آزاد و غیرآزاد در دانشگاه، به عبور شاعران از سطح و زیربنای کلام اشاره و اظهار کرد: حروف اضافه را نباید اضافه پنداشت. اضافه شمردن اینها گزافه است. این حروف در شعر و نثر به منزله اسکلت فلزی ساختمان است و اسم و فعل به منزله دیوار و سقف و کف. اگر از شعر یا نثر همین حروف اضافه را واقعا اضافه بشمریم و حذف کنیم، نظام شعر یا نثر فرو می ریزد. اینها معنابخشند و جهت معنا را از هر حیث معلوم میکنند. یکی از شاعرانی که قدر این حروف اضافه و شأن معنابخشی آنها را خوب میشناخت شاملو بود که البته ایشان هم از نیما یاد گرفته بود.
میرشکاک با اشاره به «سرخ بت و خنگ بت» از عنصری و «آفریننامه» از ابوشکور بلخی و کلیله و دمنه منظوم از رودکی و دیگر منظومهسرایان گفت: هرچند آثار این شاعران امروز در دسترس ما نیست اما همینها مقدمات کار فردوسی را فراهم کردند. این مقدمات به فردوسی که میرسد آن را در قالب شاهنامه درمیآورد که حافظ هویت قومی و هویت دینی ماست.
او در پایان اظهار کرد: حکمای ما قبل از اسلام هم «حکمت منظوم» داشتهاند. گاتها و یشتها هم منظوم بوده است. اصلا حکمت در شرق و در تمام جهان باستان منظوم بوده است. وقتی به متون آئینی مصر عصر فراعنه یا چین و هند مینگریم، میبینیم آنچه درصدد انتقال و تعلیم آن بودهاند، صورت منظوم داشته است. حکمت در یونان هم تا قبل از سقراط منظوم است. نه تنها ایلیاد و ادیسه هومر بلکه آثار پارمنیدس و دیگر حکمای قبل از سقراط موزون و منظوم است. شناخت هویت قومی هم جز از راه حکمت منظوم ممکن نیست. اگر فردوسی ۳۰ سال تلاش کرده تا شاهنامه را بسراید به این خاطر بوده که با این متن قوم خود را به تعالی ببرد.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: یوسفعلی میرشکاک اربعین 1402 اربعين حسينی نشست حکمرانی قرآنی عراق پياده روی اربعين رحمت امینی حمید جبلی سکولاریسم اربعین 1402 اربعين حسينی نشست حکمرانی قرآنی عراق
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۵۵۸۵۱۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سوت شروع مهمترین هفته فوتبال ایران
هر 7 بازی هفته بیست و پنجم لیگ برتر فوتبال ایران امروز برگزار میشود.
هفته بیست و پنجم لیگ برتر فوتبال امروز (چهارشنبه) با انجام ۷ دیدار به پایان میرسد. در مهمترین دیدارهای این هفته که سرنوشت قهرمانی را مشخص میکند، استقلال در تبریز مهمان تراکتور و پرسپولیس در تهران میزبان سپاهان است. در ادامه برنامه بازیها را مشاهده میکنید:
هفته ۲۵ لیگ برتر - ۱۲ اردیبهشت
هوادار - صنعت نفت
ساعت: ۱۷:۰۰
ورزشگاه: پاس قوامین
هوادار
رتبه: ۱۱،
۵ بازی آخر: مساوی، مساوی، برد، مساوی، برد
صنعت نفت
رتبه: ۱۶،
۵ بازی آخر: باخت، باخت، برد، باخت، باخت
۵ رویارویی اخیر: برد هوادار: ۲، مساوی: صفر، برد صنعت نفت: ۳
تراکتور - استقلال
ساعت: ۱۷
ورزشگاه: یادگار امام
تراکتور
رتبه: ۴،
۵ بازی اخیر: مساوی، مساوی، باخت، باخت، مساوی
استقلال
رتبه: یک
۵ بازی اخیر: مساوی، برد، مساوی، برد، برد
۵ رویارویی اخیر: برد تراکتور: یک، مساوی: صفر، برد استقلال: ۴
مس رفسنجان - گل گهر سیرجان
ساعت: ۱۷:۴۵
ورزشگاه: شهدای مس
مس رفسنجان
رتبه: ۹،
۵ بازی اخیر: مساوی، مساوی، مساوی، برد، مساوی
گل گهر سیرجان
رتبه: ۶،
۵ بازی اخیر: باخت، باخت، باخت، مساوی، برد
۵ رویارویی اخیر: برد مس: صفر، مساوی: ۳، برد گل گهر: ۲
ذوب آهن - نساجی
ساعت: ۱۸
ورزشگاه: فولادشهر
ذوب آهن
رتبه: ۸،
۵ بازی اخیر: باخت، برد، باخت، برد، مساوی
نساجی
رتبه: ۱۵،
۵ بازی اخیر: برد، باخت، باخت، مساوی، برد
۵ رویارویی اخیر: برد ذوب آهن: ۲، مساوی: ۲، برد نساجی: یک
استقلال خوزستان - ملوان
ساعت: ۱۸:۱۵
ورزشگاه: غدیر اهواز
استقلال خوزستان
رتبه: ۱۴،
۵ بازی آخر: برد، مساوی، باخت، برد، مساوی
ملوان
رتبه: ۵،
۵ بازی آخر: برد، برد، باخت، باخت، برد
۵ رویارویی اخیر: برد استقلال: صفر، مساوی: صفر، برد ملوان: ۲
آلومینیوم اراک - فولاد
ساعت: ۱۸:۱۵
ورزشگاه: امام خمینی اراک
آلومینیوم
رتبه: ۱۰،
۵ بازی اخیر: مساوی، مساوی، باخت، باخت، مساوی
فولاد
رتبه: ۱۳،
۵ بازی اخیر: باخت، مساوی، مساوی، باخت، باخت
۵ رویارویی اخیر: برد آلومینیوم: یک، مساوی: یک، برد فولاد: ۳
پرسپولیس - سپاهان اصفهان
ساعت: ۱۹:۳۰
ورزشگاه: آزادی
پرسپولیس
رتبه: ۲،
۵ بازی آخر: برد، برد، برد، برد، مساوی
سپاهان
رتبه: ۳،
۵ بازی آخر: باخت، مساوی، برد، برد، برد
۵ رویارویی اخیر: برد پرسپولیس: یک، مساوی: یک، برد سپاهان: ۳
انتهای پیام